Fjalë Kyçe

Rusët janë gjithashtu viktima të Putinit

Rusët janë gjithashtu viktima të Putinit

A duhet të më vie keq që jam ruse? A duhet të kem turp? Këto pyetje kanë qenë në mendjen time për të paktën një dekadë. Por që nga dje, kur vendi im u bë sërish kryetitull për të gjithë për arsye të gabuara, nuk mund të mendoj për asgjë tjetër.

E dua Rusinë dhe dua të jem krenare që e quaj shtëpi timen, por si mund të ndihem krenare kur as që mund të kujtoj herën e fundit që ka bërë diçka të mirë për qytetarët e saj, apo për botën?

Kur Rusia aneksoi Krimenë në vitin 2014, unë isha shumë e re për të kuptuar plotësisht peshën e asaj që ndodhi. Por prapë mund ta kuptoja se ishte gabim. Dhe pavarësisht se nuk kisha absolutisht asnjë fjalë për këtë, u ndjeva disi përgjegjës për veprimet e qeverisë ruse. Në fund të fundit, gjatë Lojërave Olimpike Dimërore në Sochi, të cilat u zhvilluan vetëm disa ditë para aneksimit, unë kisha festuar çdo medalje të artë të fituar nga Rusia, sikur të ishte arritja ime personale. Ndjeva se kjo nuk duhet të jetë ndryshe – nuk mund të zgjedhësh se kur të identifikohesh me vendin tënd.

Në muajt në vijim, shteti rus vazhdoi të sillej në një mënyrë që u sanksionua në arenën ndërkombëtare dhe rusofobia u përhap në të gjithë Evropën. Në kohën kur studioja në Mbretërinë e Bashkuar këtë e përjetova nga afër, e gjeta veten duke shpjeguar vazhdimisht se “Unë nuk votova për Putinin”, se “Unë nuk jam homofobik”, se “Unë nuk e mbështes luftën”.

Një herë në një koncert në Londër miqtë e mi pyetën anëtarët e një grupi se kur do të kishin një koncert në Rusi. “Kur ndalon së hedhuri në erë avionët”, ishte përgjigja e çuditshme e këngëtarit. Ai i referohej aeroplanit të Malaysia Airlines që u rrëzua nga rebelët pro-rusë mbi Ukrainën Lindore në fillim të asaj vere. Sigurisht, ne e dinim që si një grup adoleshentësh nuk kishim asnjë përgjegjësi për atë tragjedi – por komentet e këngëtarit ende dhembin.

Veprimet e egra të qeverisë ruse nuk na dëmtuan ne, rusët e zakonshëm, vetëm duke nxitur rusofobinë dhe duke e kthyer komunitetin global kundër nesh, por këto veprime, të cilat shkaktuan kaq shumë vuajtje, gjymtuan jetën tonë në mënyra shumë më konkrete.

Gjatë kohës së aneksimit të Krimesë, mora një taksi nga Londra për në aeroportin Heathroë. Gjatë gjithë atij udhëtimi njëorësh, vazhdova të rifreskoja kursin e këmbimit midis paundit britanik dhe rublës ruse dhe e pashë atë të rritej tmerrësisht shumë. Kur arrita më në fund në aeroport, paundi vlente 115 rubla – një rritje prej 155 për qind nga vetëm disa muaj më parë kur u transferova për herë të parë në MB.

Papritur, për shkak të diçkaje që bëri qeveria ime mbi të cilën unë nuk kisha kontroll, jeta ime, arsimimi dhe e ardhmja ime ishin në rrezik. Biznesi i turizmit i familjes sime ishte i paralizuar. Me të gjitha kursimet tona në monedhën ruse, kostoja e arsimit në një vend tjetër, kostoja e jetesës, kostoja e qirasë ishin pothuajse dyfishuar. Nuk isha e sigurt nëse mund të qëndroja në Mbretërinë e Bashkuar dhe nëse mund të vazhdoja të vendosja ushqim në tryezën time.

Ekonomia ruse nuk u rikuperua kurrë nga ajo goditje. Por jeta duhej të vazhdonte dhe kështu ndodhi. Mësuam të jetonim me shumë më pak, pranuam që nuk mund të përballonim më shumë gjëra. Kurset e ulëta të këmbimit, stabiliteti ekonomik dhe udhëtimet e shpeshta evropiane pa viza filluan të ndiheshin si histori nga një kohë tjetër, e kaluar prej kohësh – histori të treguara për ne të rinjve rusë nga brezi i mëparshëm që e mbajnë mend se si ishte jeta para Putinit.

Kështu që ne u përshtatëm, pranuam jetën ashtu siç është dhe vazhduam të shpresonim se gjërat do të ndryshonin një ditë – se reputacioni i vendit tonë si një perandori e së keqes përfundimisht do të zbehej.

Ndoshta si rezultat i këtij pranimi, gjatë javëve të fundit, ndërsa bota spekulonte për një tjetër inkursion të mundshëm rus në Ukrainë, jeta në Moskë ishte jashtëzakonisht normale, vështirë se dikush e përmendte këtë temë. Në fund të fundit, kemi tetë vjet që jetojmë në një gjendje konfrontimi me Ukrainën dhe këto spekulime nuk ishin asgjë e re.

Dukej sikur të gjithë donin thjesht të shmangnin edhe marrjen në konsideratë të mundësisë së luftës dhe pasojave që do të pasonin në mënyrë të pashmangshme.

Ishte më e lehtë dhe më qetësuese të besohej se media perëndimore po e dramatizonte situatën dhe po e shpërndante atë jashtë proporcionit, dhe se Putini nuk ishte mjaftueshëm i qetë për të pushtuar. Edhe teksa shikuam fjalimin e tij televiziv, ku ai mori një orë për të shpjeguar pse Ukraina nuk duhet të ekzistonte, duke njohur përfundimisht pavarësinë e territoreve separatiste të Donbasit, ne shpresuam se do të ishte aq larg sa ai shkoi.

Kështu, në mëngjesin e 24 shkurtit, kur populli ukrainas u zgjua nga makthi i një pushtimi gjithëpërfshirës, ​​populli rus u zgjua gjithashtu nga një makth.

Natyrisht, situatat nuk mund të krahasohen në asnjë mënyrë. Ne nuk dëgjuam shpërthime jashtë dritareve tona, nuk pamë tanke që rrotulloheshin nëpër rrugët tona, nuk kishim frikë për jetën tonë. Por ndërsa ndezëm televizorët tanë dhe i hodhëm një sy titujve ndërkombëtarë, kuptuam gjithashtu se jeta siç e dinim ishte gati të shpërbëhej.

Ashtu si fqinjët tanë ukrainas, brenda natës, edhe ne rusët e zakonshëm ishim bërë viktima të qeverisë ruse.

Komuniteti global, i cili prej kohësh ishte i prirur t’i perceptonte të gjithë rusët si mbështetës dhe mundësues të një regjimi shkatërrues, nuk iu desh kohë të kthehej kundër nesh.

Interneti papritmas u mbush me urrejtje, ngacmime dhe abuzime drejtuar të gjithë rusëve – duke përfshirë miliona prej nesh që nuk e donim kurrë këtë luftë, që kurrë nuk e mbështetëm këtë luftë, të cilët nuk patën asnjë shans apo mundësi për ta ndalur këtë luftë.

Partneri im, i cili ka nevojë të madhe për një punë, më tha se ai vendosi të fshihte kombësinë e tij ruse në CV-në e tij – ai kishte frikë se evropianët do të hezitonin të punësonin një shtetas rus. Unë do ta kisha hedhur poshtë si paranojë nëse disa shtete të BE-së nuk do të kishin ndalur tashmë lëshimin e vizave për rusët, duke na thënë në fakt se nuk jemi më të mirëpritur.

Të gjithë, njerëzit në internet, ekspertët dhe politikanët në TV, protestuesit nëpër qytetet e Evropës e bënë të qartë se ata na mbajnë të gjithëve përgjegjës për veprimet e Putinit. Ata e bënë të qartë se besojnë se ne kemi fuqinë për ta ndalur gjithë këtë dhe se nuk po bëjmë asgjë.

Edhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy shprehu një ndjenjë të ngjashme: “A duan rusët luftë? Unë me të vërtetë do të doja t’i përgjigjem kësaj pyetjeje, por kjo varet nga ju, qytetarë të Federatës Ruse, “tha ai në një fjalim të vlerësuar gjerësisht, duke na kërkuar të protestojmë kundër pushtimit.

E vërteta është se shumica dërrmuese e rusëve nuk e duan këtë luftë. Ne nuk duam fare luftë. Ne mbajtëm frymën kur forcat e Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO) marshuan në Kazakistan këtë dimër. Ne u lehtësuam kur Putin nuk dërgoi trupa në Bjellorusi gjatë trazirave të vitit 2020.

Dhe, ndoshta çuditërisht për shumë, rusët ia vunë veshin thirrjes së Zelenskyt për të protestuar. Njerëzit dolën në rrugët e Moskës, Shën Petersburgut dhe mbi 40 qyteteve të tjera ruse për t’i thënë Putinit dhe regjimit të tij se populli rus nuk e dëshiron këtë luftë. Ne e bëmë këtë pavarësisht se e dinim shumë mirë se mund të përballeshim me ndalim arbitrar, brutalitet policor ose më keq. Më shumë se 1 mijë e 800 protestues u arrestuan në 24 orë. Disa do të lirohen së shpejti pasi të paguajnë një gjobë. Shumë të tjerë do të kalojnë të paktën disa javë pas grilave. Por ne dolëm në rrugë duke i ditur këto rreziqe. Ne donim t’i tregonim botës se ky regjim nuk na përfaqëson.

Nuk mund ta imagjinoj se si ndihen sot ukrainasit. Sepse nuk e di se çfarë ndjesie është të zgjohesh nga sirenat, të fshihesh në stacionet e metrosë, të kesh frikë se predha tjetër mund të bjerë në banesën tënde. Por unë ndaj zemërimin, neverinë dhe urrejtjen e tyre. Dhe e di që shumë rusë si unë ndjejnë të njëjtën gjë.

Është e neveritshme të sulmosh një shtet paqësor. Më vjen keq që kombet tona vëllazërore janë vënë përballë njëri-tjetrit. E urrej që vendi im i bukur, plot me njerëz të ndritur dhe të mrekullueshëm, do të njolloset përgjithmonë nga veprimet e pafalshme të qeverisë.

Sot ne, rusët që nuk e duam këtë luftë, qëndrojmë në solidaritet me vëllezërit dhe motrat tona ukrainase. Dhe ne e kuptojmë zemërimin e botës ndaj qeverisë sonë. Por ne vetëm dëshirojmë që, ndërsa njerëzit me të drejtë zemërohen me qeverinë ruse, ata të mos e drejtojnë zemërimin e tyre edhe ndaj nesh. Edhe ne vuajmë nga kjo luftë; edhe ne jemi viktima të këtij regjimi gjithnjë e më totalitar.

Por prapëseprapë, nuk mund ta heq turpin. Pra, për atë që ia vlen, më në fund e di përgjigjen për atë pyetje që më ka shkuar në mendje për kaq shumë kohë. Me vjen keq. Më vjen keq që jam ruse.

(Botuar në Aljazeera)