“Procesi i dialogut nga Mogherini po kalon nën ombrellën e krerëve kryesor të BE-së Merkel e Macron”

Me tu kthyer nga Samiti i Berlinit, kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, deklaroi se kancelarja gjermane, Angela Merkel dhe presidenti i Francës, Emmanuel Macron, ia kanë marrë dialogun përfaqësueses së lartë të BE-së, Federica Mogherinit.

Nuk e ka sqaruar qartë se në çfarë kuptimi thotë se ia kanë marrë, nëse kësisoj vetëm figurativisht. Kryeministria nuk i është përgjigjur interesimit të portalit Koha.net për këtë çështje.

Por zëdhënësja e BE-së, Maja Kocijançiq, mohon se dialogu është marrë në ndonjë formë nga zyra e Federica Mogherinit. Ajo në një përgjigje për Koha.net thotë se mirëpresin takimet që lehtësojnë dialogun, mirëpo dialogu udhëhiqet vetëm nga Përfaqësuesja e Lartë, e mandatuar nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së.

Kocijançiq ka thënë se çdo takim në mbështetje të dialogut të lehtësuar nga BE është i dobishëm dhe mund të jetë një kontribuues.

“Dialogu lehtësohet nga Përfaqësuesja e Lartë, e mandatuar nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së dhe nga të gjitha vendet anëtare të BE-së. Çdo takim në mbështetje të dialogut të lehtësuar nga BE është i dobishëm dhe mund të jetë një kontribuues, por dialogu është ai i lehtësuar nga BE-ja”, ka thënë ndër të tjera ajo.

Edhe Jeta Krasniqi nga KDI, thotë se Berlini zyrtar ka bërë të ditur që roli i tyre dhe i Francës në Samitin e Berlinit dhe atë të Francës është ofrimi i mbështetjes së procesit të dialogut Kosovë-Serbi, në rolin e ndërmjetësuesve të BE-së.

“Berlini zyrtar ka bërë të ditur që roli i tyre dhe i Francës në Samitin e Berlinit dhe atë të Francës është ofrimi i mbështetjes së procesit të dialogut Kosovë-Serbi, në rolin e ndërmjetësuesve të ndërmjetësuesit pra të BE-së”, ka thënë ajo.

E, deklaratat se tema e kufijve është hequr nga tavolina e bisedimeve nuk e ka bindur mjaftueshëm atë.

Ajo thotë se pavarësisht se Gjermania me këmbëngulësi është kundër temës së kufijve, Franca nuk ka paraqitur ndonjë insistim që kjo temë të mos jetë pjesë e bisedimeve.

Ndërkaq rreziku më i madh sipas saj është vetë skena politike në vend, pasi që thotë se liderët që përfaqësojnë Kosovën në atë tavolinë, nuk kanë qëndrim të unifikuar.

“Gjermania e ka shprehur qartazi qëndrimin e saj kundër çfarëdo formati të ndryshimit të kufijve në mes Kosovës dhe Serbisë ndërsa Franca nuk është artikuluar me të njëjtën gjuhë kategorike kundër diskutimeve të tilla. Tashmë është mese e qartë që diskutime rreth asaj çfarë presidenti Thaçi e ka quajtur si ‘korrigjim kufijsh’ është zhvilluar në mes palëve, gjë që e ka shtyrë edhe Gjermaninë zyrtare të jetë më e zëshme kundër këtij opsioni. Edhe pse është deklaruar që kjo ide është ‘fundosur’ në Samitin e Berlinit duket qartazi që qasja e palës kosovare është ende e paunifikuar dhe një pjesë e saj ende e gatshme të diskutoj për mundësinë e ‘korrigjimit të kufijve”, ka thënë ajo.

Sipas Krasniqit, Samiti i Berlinit dhe ai i Parisit janë tentative për të rikthyer palët në tryezën e diskutimit pas muajsh të një situate të ngrirë, dhe kushtëzimit të dialogut nga Serbia me taksën e vendosur nga Qeveria e Kosovës.

Ajo thotë se Samiti i Parisit mund të nxjerr në pah se sa janë palët të gatshme që të kthehen në tryezën e negociatave për të diskutuar rreth një marrëveshjeje potenciale.

“Deri në 1 korrik kur pritet të arrihet ky Samit pritet të ketë edhe diplomaci ‘shuttle’ pra delegacione që shkojnë në Prishtinë dhe Beograd që përpiqen të përafrojnë qëndrimin e palëve”, ka shtuar Krasniqi.

Duke u bazuar në deklarimet e palëve të Kosovës, Serbisë por edhe faktorit ndërkombëtarë, Krasniqi, dakordimin mes dy vendeve e sheh si mundësi të largët.

Sipas saj, situatat mund të ndryshojnë mirëpo e sigurt mbetet ajo që BE-ja do të jetë ndërmjetësuese kryesore e dialogut.

Edhe analisti Emrush Ujkani, korrigjimin e kufijve nuk e sheh si të larguar nga tavolina e bisedimeve.

Ai thotë se ndarja si opsion nuk është larguar nga tavolina por mund të ketë një rivlerësim të situatës nga Gjermani dhe Franca.

“Unë nuk e besoj që ndarja si opsion është larguar nga tavolina përkundër asaj që mund të themi se kemi një rivlerësim të situatës si nga Gjermania dhe Franca qëndrimi i të cilave tashmë dihet, jo-ndarjes në vija etnike dhe jo lëvizje të kufijve, por prapë se prapë nuk e besoj që është larguar si opsion”, thotë ai.

Ndërkaq involvimin e Gjermanisë dhe Francës në procesin e dialogut, e quan arsye që institucionet e Kosovës duhet t’i gëzohen. Ai thotë se përfshirja e tyre ngrit në një tjetër nivel dialogun.

“Personalisht mendoj që involvimi i Gjermanisë dhe Francës e ngritë në një nivel tjetër dialogun dhe natyrisht që institucionet e vendit tonë kanë arsye t’i gëzohen këtij fakti pasi që një proces kaq i ndjeshëm po vendoset nën ombrellën e krerëve kryesor të BE-së Merkel e Macron”, ka shtuar tutje ai.

Ndonëse kryeministri kishte deklaruar se kancelarja Merkel dhe presidenti Macron ia kanë marrë dialogun përfaqësueses së lartë të BE-së, Federica Mogherinit, ai nuk e ka sqaruar se në çfarë forme i është marrë. Koha.net ka provuar të marrë përgjigje nga Zyra e Kryeministrit dhe dy negociatorët e dialogut Kosovë-Serbi, Shpend Ahmeti dhe Fatmir Limaj, mirëpo as ata nuk janë përgjigjur.

Haradinaj në një paraqitje të tij pas Samitit të Berlinit ka thënë se kancelarja Merkel dhe presidenti Macron ia kanë marrë çështjen e dialogut Mogherinit, gjë që sipas tij, tregon se më nuk ekziston tema e territoreve. Ai ka thënë po ashtu se rreziku i dorëzimit të sovranitetit ka kaluar për Kosovën.