Rrëzohet qeveria: Çfarë do të ndodhë tani me Francën?

Qeveria e kryeministrit francez Michel Barnier u rrëzua të mërkurën pas një votimi mosbesimi në Asamblenë Kombëtare.

Koalicioni i krahut të majtë NFP dhe partia e ekstremit të djathtë Rally National (RN) hodhën votat e tyre kundër ish-kryenegociatorit të Brexit, pasi Barnier përdori nenin 49.3 të Kushtetutës për të shtyrë planin e buxhetit të sigurimeve shoqërore për 2025 pa votim parlamentar.

Por, çfarë do të ndodhë më pas në Francë?

Michel Barnier ka të ngjarë të kërkohet të qëndrojë si një qeveri e përkohshme, ashtu siç bëri ish-kryeministri Gabriel Attal këtë verë pasi presidenti francez Emmanuel Macron shpërndau Asamblenë Kombëtare pas humbjes dërrmuese të partisë së tij në zgjedhjet e BE-së.

Qeverisë së përkohshme do t’i duhet të përshpejtojë çështjet aktuale dhe nuk mund të votojë për ligjet e reja.

Bëhet e ditur se i takon Macronit të emërojë një kryeministër të ri dhe ai nuk ka një afat specifik.

Megjithatë, presidenti francez ka shprehur synimin e tij për të vepruar me shpejtësi, brenda 24 orëve të ardhshme.

Zgjedhja e kryeministrit të ri do të jetë komplekse pasi Asambleja Kombëtare aktuale, e formuar pas zgjedhjeve të fundit, është më e fragmentuar se kurrë dhe i mungon një shumicë e qartë.

Kreut të shtetit iu deshën vetëm dy muaj këtë verë.

Andaj, zgjedhjet e reja legjislative mund të thirren vetëm korrikun e ardhshëm.

Kush mund të jetë kryeministri i ardhshëm francez?

Disa emra kanë qarkulluar që nga e mërkura, duke përfshirë ministrin aktual të Forcave të Armatosura, Sebastien Lecornu, ose François Bayrou, kreun e partisë centriste MoDem.

Disa parti që formojnë koalicionin e krahut të majtë NFP kanë ngecur me zgjedhjen e tyre fillestare të Lucie Castets, një ekonomiste dhe nëpunëse civile, shkruan euronews, përcjell Telegrafi.

Bie qeveria franceze e Michel Barnier pas humbjes së votës së mosbesimit
Lexo po ashtu
Bie qeveria franceze e Michel Barnier pas humbjes së votës së mosbesimit
Castets, emri i së cilës u propozua për herë të parë këtë verë nga NFP tha se ajo ishte “e përgatitur për të qeverisur”.

Siç raportohet, Macron u kritikua ashpër për marrjen e rolit të vetëm për të gjetur një emër këtë verë dhe për të mos lejuar që partitë politike të përfshiheshin.

“Nëse këtë herë, presidenti dëshiron të parandalojë një tjetër kolaps të qeverisë, ai do të duhet të lejojë deputetët të dalin me një figurë më konsensuale”, tha François-Xavier Millet, shkencëtar politik dhe profesor i së drejtës publike.

Por për Emmanuel Riviere, ekspert në opinionin publik dhe këshilltar politik, zgjedhja e kryeministrit të ardhshëm duhet të përqendrohet rreth një projekti dhe jo një personaliteti specifik.

“Ne kemi nevojë për një projekt dhe një marrëveshje, jo një personalitet. Për të kapërcyer pengesën buxhetore nevojitet një marrëveshje. Mund të jetë një teknokrat i pastër me një mision specifik për të siguruar që Franca të ketë një buxhet për vitin 2025”, tha Riviere.

Çfarë do të ndodhë më pas me Macronin?

Megjithëse mandati presidencial i Macron zgjat deri në pranverën e vitit 2027, disa parti po bëjnë thirrje që kreu i shtetit të japë dorëheqje për kaosin politik që ka pasuar pas vendimit të tij për të shpërndarë parlamentin.

Sipas Riviere, kjo është një goditje tjetër për Macron, pozita e të cilit është zhytur brenda dhe jashtë vendit për shkak të krizës politike.

Vetëm 22% e francezëve janë të kënaqur me Macron, sipas një sondazhi të opinionit të publikuar në fund të nëntorit nga Ifop.

Ndërsa ai deri më tani është zotuar se do ta përmbushë rolin e tij “deri në sekondën e fundit”.

“Një dorëheqje është e mundur, por koha nuk është e duhura. Kjo vetëm do të shtonte kaosin dhe konfuzionin dhe nuk do të ndryshonte asgjë kur bëhet fjalë për sa i fragmentuar është Asambleja Kombëtare”, tha Millet.

Po buxheti?

Nëse nuk votohet buxheti deri më 20 dhjetor, qeveria mund të përdorë kompetencat e saj kushtetuese për të miratuar buxhetin me urdhëresë, shpjegoi Millet.

Në rastin e buxhetit të sigurimeve shoqërore, urdhëresa mund të zbatohet pas 50 ditësh bllokim, ndërsa buxheti kombëtar mund të zbatohet pas 70 ditësh debat.

Një ligj tjetër mund të zgjasë edhe buxhetin e vitit 2024 deri në vitin 2025, por kjo është vetëm një zgjidhje e përkohshme.

Ndryshe, Franca nuk është në rrezik nga një mbyllje e stilit amerikan por paqëndrueshmëria politike mund të trembë investitorët.

Ajo aktualisht është nën presionin e BE-së për shpenzimet e saj.

Deficiti i vendit vlerësohet në 6% të GDP-së, kur rregullat fiskale kërkojnë që ai të mbetet nën pragun prej 3%.